Bu yüzyılın başından itibaren etkisi artan ortak yaşam alanlarımız olan kentlerin dönüşüm süreci yaşamlarımızı farklı boyutlarda etkilemektedir ve bu etkiler sanatın bir çok alanında işlenmektedir. "Kadıköy Her Şey" ve "Başka Bir Atölye" olarak sanatın etkin alanlarından biri olan sinemada kentsel mekan, toplumsal bellek, dönüşümün tetikleyicisi iktidar, toplumsal cinsiyet ve bunlara yönelik toplumsal hareketlere değinen bir dizi film üzerinden kentsel dönüşümün mekana, toplumsal olana ve bireye etkileri üzerine bir tartışma geliştirmeyi planladık. "Sinema üzerinden kent hakkında tartışmalar" ismini verdiğimiz film serisi dört tema ve dört filmden oluşmaktadır. Filmleri, bu alanlarda çalışan mimarlık kökenli akademisyen, araştırmacı kişilerin katılımı ile birlikte izlemeyi, filmin ardından film üzerine sohbet etmeyi planladık. Türkçe alt yazılı ve telif ile ilgili bir sıkıntısı olmayan bu filmlerin tanıtımları, tartışmaların genel olarak içeriği ve katılımcı konuşmacıların kısa bilgileri şöyledir;
1) 18 Ekim 2018 - Perşembe - 19.15
Tema: Sinemada kent ve iktidar
Filmin adı: Brazil
Filmin tanıtımı: Günümüzden çok uzak bir gelecekte geçen film insanoğlunun distopik sonlarından birini ele alıyor. Son derece fütüristik ve karanlık bir atmosfere evrilen bu dünyada yaşayan insanlardan biri olan Sam Lowrey, sıradan bir devlet memuru. Fazlasıyla bunaldığı işinden ve teknolojinin kendisinden kaçmasının tek yolu ise hayal ve rüyalarına sığınmak. Rüyalarında her daim kendisini bekleyen figür tanımasa da kurtardığı gizemli bir kadındır. Sam'i rüyalarındaki kadına yaklaştıran şey terörist olmakla suçlanan Jill Layton isimli kadın olur. 1985 yılı için döneminin bir hayli ötesinde çekilen Brazil distopik filmlerin en önemlilerinin başında geliyor (http://www.beyazperde.com/filmler/film-142/).
Tartışmanın içeriği: Film üzerinden çeşitli güç aygıtları aracılığıyla yaşam alanlarının dönüşümünün bireye, toplumsal ortama ve yaşam alanlarımıza olan etkisi ve bunu ilişkin çabalar tartışmaya açılacaktır. Konuşmacı hakkında: Brazil filmini Işıl Baysan Serim'in katılımı ile izleyeceğiz. Serim sinema ve mimarlık üzerine çok sayıda makalesinin yanı sıra film değerlendirmeleri ve gösterimleri yapmış bir mimar ve akademisyendir. Doktorası mekan ve iktidar üzerinedir (https://independent.academia.edu/IsilBaysanSerim)
2) 25 Ekim 2018 - Perşembe - 19.15
Tema: Sinemada kent ve ekoloji
Filmin adı: The Road
Filmin tanıtımı: Çok da uzak olmayan bir gelecekte, büyük depremlerle başlayan felaketler iklimi değiştirmiş, Güneş kalın gri bulutların ardında görünmez olmuş, buna bağlı olarak bitki ve bitkileri yiyerek beslenen hayvanların sonu gelmiştir. İnsanlığın tükenişi ise yavaş ve ızdıraplı bir can çekişme şeklinde olmakta, sona kalanların dünyasında yamyamlıkla şiddetlenen korkunç bir terör hüküm sürmektedir. Bu distopyanın ortasında bir adam ve oğlu "iyi insanlar"ın yaşadığı güney sahiline ulaşmak için yola çıkarlar (http://www.beyazperde.com/filmler/film-127661/elestiriler-beyazperde/)
Tartışmanın içeriği: Film üzerinden kentsel ekolojik dönüşümünün bireye, toplumsala ortama ve yaşam alanlarımıza olan etkisi ve bunu ilişkin çabalar tartışmaya açılacaktır.
Konuşmacı hakkında: The Road filmini Eray Çaylı'nın katılımı ile izleyeceğiz. Çaylı kent, toplumsal bellek, mekan, ekoloji, antroposen ve etkileri gibi konularda çok sayıda makalesi olan bir araştırmacı olup İngiltere, Londra'da akademik faaliyetlerine devam etmektedir (http://www.eraycayli.com/)
3) 1 Kasım 2018 - Perşembe - 19.15
Tema: Sinemada kent ve toplumsal hareketler
Filmin adı: Perween Rahman: The Rebel Optimist
Filmin tanıtımı: Perween Rahman isimli Pakistan'lı aktivist bir kadın mimarın yoksulluk ve niteliksiz yaşam koşullarına karşı, kendisi gibi kişilerle mücadelesini anlatan bir film. Şurada kısa bir öyküsü var;
https://www.dunya.com/kose-yazisi/yolsuzluk-ve-fakirligin-dusmani-pervin-rahman/389490
Tartışmanın içeriği: Film üzerinden, toplumsal olayların, süreç/ortamların bireye, toplumsal ortama ve yaşam alanlarımıza olan etkisi ve bunu ilişkin çabalar tartışmaya açılacaktır.
Konuşmacı hakkında: Perween Rahman: The Rebel Optimist filmini Yılmaz Değer'in katılımı ile izleyeceğiz. Değer, kent, mekan, tasarım üzerine çalışan, halen MSGSÜ'de proje stüdyosu yürüten ve Aura'nın kurucularından olan bir mimardır (http://yilmazdeger.com/studio/) (http://yilmazdeger.com/)
4) 8 Kasım 2018 - Perşembe - 19.15
Tema: Sinemada kent ve toplumsal hareketler
Filmin adı: Veşarti (Gizli)
Filmin tanıtımı: Ali Kemal ve Berfin kendi sakin hayatlarına devam ederek evlenmeyi bekleyen bir çift. Bir gece Ali Kemal’in bakkalına gelen bir kadının anlattıklarının ardından, kendilerini büyülü bir cinsiyet kaymasını beklerken buluyorlar. Bu değişimi kabul edip edemeyeceklerini anlamaya çalışırken Türkiye’de ve Kürt toplumundaki geleneklerde, aile düzeninde, ülke politikasında kadının yeri ve ondan beklenenler tüm somutluklarıyla çevrelerinde. Karakterleri konuşurken duyduğumuz ama göremediğimiz Gizli, Mem û Zîn’in ‘cross dressing’ açılışına, Mem’in kadın kıyafetleri içinde, erkek kıyafetleri giymiş Zîn’i gördüğü ana selam veriyor sürekli (https://www.peramuzesi.org.tr/Film/Vesart%C3%AE-Gizli/918/165)
Tartışmanın içeriği: Film üzerinden toplumsal cinsiyetin bireye, toplumsal ortama, yaşam alanlarımıza olan etkisi ve bunu ilişkin çabalar tartışmaya açılacaktır.
Konuşmacı hakkında: Veşarti filmini filmin yönetmeni Ali Kemal Çınar ve Emre Özyetiş'in katılımı ile izleyeceğiz. Özyetiş, kent, mekan, tasarım üzerine çalışan bir mimar olup, halen ODTÜ Mimarlık'ta doktora tezini yazmaktadır (https://metu.academia.edu/Emre%C3%96zyeti%C5%9F)
Comments